ishal neden olur ne demek?

İshal, dışkının sulu ve gevşek olması ve sıklıkla artmış sıklıkta bağırsak hareketleriyle karakterize edilen bir durumdur. Birçok farklı nedenden kaynaklanabilir ve ciddiyet derecesi de değişkenlik gösterir. İshal genellikle kendiliğinden geçse de, bazı durumlarda tıbbi müdahale gerekebilir.

İshal'e yol açan başlıca nedenler şunlardır:

Enfeksiyonlar:

• Viral enfeksiyonlar: Rotavirüs, norovirüs ve adenovirüs gibi virüsler en yaygın ishallerin nedenidir ve genellikle gastroenterit (mide-bağırsak gribi) olarak adlandırılan bir durumla sonuçlanır. Bu enfeksiyonlar genellikle kusma, karın krampları ve ateşle birlikte gelir.
• Bakteriyel enfeksiyonlar: Salmonella, E. coli, Campylobacter, Shigella ve Clostridium difficile gibi bakteriler gıda zehirlenmesi veya diğer enfeksiyonlar yoluyla ishali tetikleyebilir. Bu bakteriler kontamine yiyecekler, su veya yüzeylerden bulaşabilir.
• Paraziter enfeksiyonlar: Giardia, Cryptosporidium ve Entamoeba histolytica gibi parazitler de ishali başlatabilir. Bu enfeksiyonlar genellikle kontamine yiyecek veya su aracılığıyla bulaşır.

Diğer nedenler:

• Gıda intoleransı veya alerjisi: Laktoz intoleransı (süt ürünlerine karşı toleranssızlık) veya diğer gıdalara karşı alerjiler ishale neden olabilir.
• İlaç yan etkileri: Bazı antibiyotikler, antasitler ve diğer ilaçlar ishalin bir yan etkisi olabilir. Antibiyotik kullanımı bağırsak florasını bozarak Clostridium difficile enfeksiyonunu kolaylaştırabilir.
• Sindirim sistemi rahatsızlıkları: Crohn hastalığı, ülseratif kolit, irritabl bağırsak sendromu (IBS) gibi inflamatuar bağırsak hastalıkları kronik ishale neden olabilir.
• Çölyak hastalığı: Gluten intoleransı olan kişilerde ishal görülebilir.
• Gastroparesis: Midenin yiyecekleri boşaltma hızını etkileyen bir durumdur.
• Hipertiroidizm: Tiroid bezinin aşırı çalışması.
• Diyet değişiklikleri: Aniden çok fazla lifli yiyecek tüketmek veya yeni bir beslenme tarzına geçmek.
• Stres: Stres sindirim sistemini etkileyerek ishali tetikleyebilir.
• Toksinler: Bazı kimyasallar veya toksinler de ishale yol açabilir.

Ne zaman doktora görünmelisiniz?

Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir doktora danışmalısınız:

• Şiddetli ishal ve susuz kalma belirtileri (aşırı susuzluk, az idrara çıkma, baş dönmesi, baygınlık hissi) varsa.
• Kanlı veya siyah dışkı varsa.
• Yüksek ateş varsa.
• İshal birkaç günden uzun sürüyorsa.
• Şiddetli karın ağrısı varsa.
• Bebeklerde veya küçük çocuklarda ishal varsa.
• Hamileyseniz.

Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır ve tıbbi tavsiye niteliğinde değildir. İshaliniz varsa veya endişeleriniz varsa, bir doktora veya diğer sağlık uzmanına danışmalısınız. Doğru teşhis ve tedavi için profesyonel yardım almak çok önemlidir.